Przejdź do zawartości

Pakt z Cavour

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pakt z Cavour
Data

5 czerwca 1561

Miejsce

Cavour

Przyczyna

prześladowania waldensów przez księcia Emanuela Filiberta i ich opór

Terytorium

Piemont, Valadas Occitanas

Strony traktatu
Księstwo Sabaudii-Piemontu Waldensi z Valadas Occitanas
Przywódcy
Filip Sabaudzki, hrabia Racconigi pastorzy Francis Vais i Claude Berge, świeccy George Monastier i Michel Raymonet

Pakt z Cavour[1] (fr. Traité de Cavour) – traktat pokojowy zawarty 5 czerwca 1561, gwarantujący po raz pierwszy waldensom wolność wyznania[2]. Był to pierwszy z kilku aktów prawnych, które umożliwiły przetrwanie tej grupy religijnej.

Książę Sabaudii Emanuel Filibert od 1560 nasilił represje przeciwko waldensom, mieszkającym w Sabaudii i Piemoncie, w szczególności zakazał mieszkającym na nizinach waldensom podróży w górę dolin, gdzie znajdowały się ich centra kultu, w celu uczestniczenia w nabożeństwach. Na szlakach pielgrzymkowych pojawiły się oddziały aresztujące waldensów i konfiskujące ich mienie. Ostatecznie opór waldensów doprowadził do podpisania ugody, na mocy której mieszkańcy miejscowości przylegających do dolin (Bubiano, Fenil, Briqueras) uzyskali prawo swobodnego podróżowania w celach religijnych. Zwrócono im skonfiskowane mienie, a ci, którzy uciekli przed prześladowaniami, mogli powrócić do swych domów. Mieszkający na nizinach waldensi nie uzyskali wprawdzie prawa do publicznego kultu religijnego, ale mogli odprawiać swe nabożeństwa prywatnie w domach, jak również organizować pogrzeby z udziałem swoich pastorów[3].

Ugoda została podpisana w imieniu księcia Sabaudii przez jego kuzyna Filipa Sabaudzkiego, hrabiego Racconigi; oraz w imieniu waldensów przez Francisa Vaisa, pastora Le Villar i Clauda Berge, pastora La Tour, oraz przez dwóch świeckich, George'a Monastiera z Angrogna i Michela Raymoneta z Le Taillaret[3].

Dokładne postanowienia traktatu obejmowały:

  1. amnestię za dotychczasowe postępki;
  2. wolność sumienia dla waldensów;
  3. zezwolenie wygnanym i uciekinierom na powrót do domów;
  4. zwrot skonfiskowanego mienia;
  5. zezwolenie dla mieszkańców Bubiano, Fenil i innych miast Piemontu na uczestniczenie w publicznych nabożeństwach w dolinach;
  6. prawo do rekonwersji dla tych, którzy przeszli na katolicyzm;
  7. potwierdzenia dawnych przywilejów waldensów;
  8. uwolnienie więźniów[4].

Część praw ujętych w ugodzie z Cavour została ograniczona przez traktat z Pignerol w 1655 roku[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Paweł Andrzej Gajewski. Eklezjologia Jana Kalwina w podstawowych dokumentach doktrynalnych waldensów z lat 1560-1662. „Rocznik Teologiczny”. 51 (1-2), s. 229, 2009. 
  2. Histoire Vaudois (fr.)
  3. a b Muston 1866 ↓, s. 155-157.
  4. Muston 1866 ↓, s. 267.
  5. Muston 1866 ↓, s. 379.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Alexis Muston: The Israel of the Alps: a complete history of the Waldenses of Piedmont and their colonies. London: Blackie, 1866.